อยากมีเงินออมให้ถึงเป้าหมายต้องจัดการตัวเองอย่างไร

สวัสดีชาวออฟฟิศ 0.4 ทุกคนครับ ในช่วงเวลาต้นเดือนแบบนี้ อยากทราบว่าเงินเดือนและรายได้ของแต่ละคนเป็นอย่างไรบ้างครับ แน่นอนว่าหลายคนรับรายได้เข้ามาก็พยายามรีบชำระหนี้สินไม่ว่าจะเป็นหนี้บัตรเครดิต ผ่อนบ้าน คอนโด รถยนต์ และอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งนับว่าเป็นสิ่งที่ดี แต่จะดีกว่าหากเรากันรายได้ส่วนหนึ่งมาเป็นเงินออมด้วย

ใช่ครับเงินออมที่เรามักเคยได้ยินตามกูรูและหนังสือการเงินเล่มต่างๆ แนะนำไว้นั่นแหละ ซึ่งวันนี้จะขอเขียนถึงการออมสักหน่อย เพราะคิดว่าเป็นพื้นฐานที่ทุกคนทำได้แน่นอน แต่ปัญหามีอยู่ 2 ข้อหลักๆ จากที่สังเกตคือ

1. ทำได้ต่อเนื่องแค่ไหน

2. อัตราการออมที่เหมาะสมและสามารถทำได้

สาเหตุที่เขียนถึงการออม เพราะผมมองว่านี่คือทักษะพื้นฐานที่ควรเกิดขึ้นกับทุกคน แม้ว่าหลายคนบอกว่าสถานการณ์ตอนนี้กูไม่มีจะแดกแล้วโว้ย แต่ก็อยากจะบอกว่าถ้ารายได้ขาดสภาพคล่องก็เน้นหารายได้ก่อนก็ได้ครับ แต่หามาแล้วก็ลงออมเล็กๆ น้อยๆ เสียหน่อยก็ดี ดีกว่าไม่เหลืออะไรเลย ซึ่งนั่นมันก็เป็นประเด็นส่วนบุคคล แต่ประเด็นใหญ่กว่าก็คือ หลายคนคงจะทราบว่าประเทศไทยมีสัดส่วนประชากรที่เกษียณแล้วเงินไม่พอใช้อยู่จำนวนหนึ่ง ซึ่งสาเหตุก็มีหลากหลาย ทั้งวางแผนช้าเกินไป ออมและลงทุนในสัดส่วนไม่เหมาะสม ซึ่งรอบหน้าจะมาขยายประเด็นนี้อีกที

ส่วนเรื่องของการออมนั้น ผมเชื่อว่าทุกคนเข้าใจแนวคิดมันเป็นอย่างดี แต่โจทย์แรกที่เขียนไว้คือ ทำได้ต่อเนื่องแค่ไหนเนี่ยแหละท้าทายมากๆ สารภาพตามตรงว่าผมเองเคยเป็นคนประเภทนี้ ที่ออมไปสักพักก็เอาเงินออกมาใช้ ทำให้เกิดความไม่ต่อเนื่องที่ทำให้เราเห็นการเปลี่ยนแปลงของตัวเลขในบัญชีรวมถึงตัวเราด้วย ซึ่งวิธีแก้ไขมีอยู่ 2 อย่างจากประสบการณ์ คือ

– ทำบัญชีรายรับรายจ่าย เพื่อให้เราเห็นตัวเลขและพฤติกรรมของเราอย่างชัดเจนในแต่ละเดือน

– หากออมเองไม่ได้ ให้ใช้วิธีการตัดเงินบัญชีอัตโนมัติ ผ่านระบบกองทุนสำรองเลี้ยงชีพที่หลายบริษัทมี หรือไม่ก็ลงทุนในกองทุนรวมแบบรายเดือนก็ได้ แต่ทางที่ดีตั้ง Calendar เตือนไว้แล้วเอาเข้าบัญชีออมทรัพย์ของตัวเองไว้ก่อนดีกว่าในช่วงแรก

โจทย์ที่สองคือ อัตราการออมที่เหมาะสม หากหลายคนเคยอ่านตำราการออมมา โดยมากเข้าก็แนะนำว่า ออมอย่างน้อย 10% หมายความว่าถ้าเงินเดือนเรา 20,000 บาท ต้องหักออมก่อนใช้ไปเลย 2,000 บาท สะสมไว้ในบัญชีออมทรัพย์เพื่อเก็บเป็นเงินก้อนสำรองฉุกเฉิน กรณีต้องใช้เงินอย่างเร่งด่วนเพื่อความอุ่นใจ แต่! หลายคนทำตามตำรากลับไม่มีความสุข เพราะค่าใช้จ่ายมันเยอะทำให้ขาดสภาพคล่อง ก็ต้องบอกตามตรงเลยครับว่า ไม่ต้องเน้นตามตำรามากนักก็ได้ แต่เอาวิธีคิดมาปรับใช้ให้เข้ากับชีวิตจริงก็พอ แต่ถ้าบางคนมองว่าอยากเน้นตามตำราหรือคำแนะนำ เพราะมันทำให้ไปถึงเป้าหมายได้เร็ว ก็สามารถทำได้ และไปหารายได้ทางอื่นๆ เพิ่มเอาก็ได้เช่นกัน

อีกมุมมองหนึ่งที่อยากแนะนำคือ อยากให้คำแนะนำเป็นกำแพงมากั้นขีดความสามารถของเราไว้ ซึ่งเราควรต้องประเมินความสามารถในการใช้จ่ายด้วยตนเอง เช่น ออม 10% แต่จริงๆ แล้วเรารายได้พอประมาณ ภาระไม่เยอะ กินอยู่ไม่เปลือง มีเงินเหลือทุกเดือน เราจะออม 20% ก็ได้ ไม่มีใครว่า ซึ่งก็ทำให้เรามีการออมโตกว่าค่าเฉลี่ยคนทั่วไปด้วยซ้ำ และยังไปถึงเป้าหมายออมเงินสำรองฉุกเฉิน หรือเป้าหมายได้เร็วขึ้นเป็นเท่าตัวด้วย

ถามว่าโจทย์ทั้งสองข้อหลักอะไรเป็นจุดร่วมก็ตอบได้เลยครับว่า ความคิดและพฤติกรรมครับ ซึ่งรวบเป็นคำสั้นๆ ก็คือ ‘นิสัย’ เราเนี่ยแหละ ที่เป็นตัวกำหนดการเปลี่ยนแปลงทุกๆ ด้าน ไม่ใช่แค่เรื่องการเงินนะ

หากอยากรู้ว่านิสัยมีมิติอะไรบ้าง ผมอยากแนะนำหนังสือ 2 เล่ม คือ

Tiny Habit The Small Changes That Change Everything (เปลี่ยนน้อยนิดเพื่อพิชิตทุกเป้าหมาย)

The Power of Habit (สร้างความเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ด้วยนิสัยแค่ 1%)

ซึ่งทั้งสองเล่มมีแปลไทยเรียบร้อยแล้วครับ